بیمه باربری کدام خسارت ها را پرداخت نمی کند

بیمه باربری کدام خسارت ها را پرداخت نمی کند 

1- خسارت های عمدی توسط بیمه گذار

تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه های قابل انتساب به سوء عمل ارادی یا به عبارتی عمد بیمه گذار قابل پرداخت نیست. بر اساس بند 4/1 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا چنانچه خسارت ناشی از سوء نیت بیمه گذار باشد قابل پرداخت نیست. این استثناء را می توان به ماده 14 قانون بیمه کشور مصوب 1316 نیز تشبیه نمود که اشعار می دارد بیمه گر مسئول خسارت ناشی از تقصیر بیمه گذار یا نمایندگان او نخواهد بود. به طور کلی پایه و اساس و شالوده تمام قرارداد های بیمه بر مبنای حسن نیت تنظیم گردیده است لذا هر زمان بیمه گذار با سوء نیت و عمد موجبات خسارتی را فراهم آورد بدلیل مخدوش شدن اصل حسن نیت قراردادهای بیمه خسارت قابل پرداخت نخواهد بود .

2- خسارت های ناشی از نشت و ریزش و کاهش عادی وزن یا حجم و پوسیدگی عادی 

خسارت های ناشی از نشت و ريزش عادي، كسري عادي وزن يا حجم و يا فرسودگي و پوسيدگي عادي کالای مورد بيمه در بیمه باربری قابل پرداخت نیست . این نوع خسارت ها معمولا آسیب های جزئی و یا کمبودهایی هستند که بدون وقوع حادثه برای کالای مورد بیمه ایجاد می شوند. بر اساس بند 4/2 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا این قبیل خسارت ها غیر قابل پرداخت هستند . این نوع خسارت ها عمدتاً در مورد تبخیر به کار می روند که علت عادی زیان وارد به محمولات می باشد. برای مثال کاهش مقدار نفت و یا تبخیر رطوبت حبوبات و کسری عادی که برخی مواد بابت نشت جزئی در حین حمل برای آنها ایجاد می شود از نمونه های قابل ذکر هستند .

3- خسارت های ناشی از نامناسب و ناکافی بودن بسته بندی کالا

بر اساس بند 4/3 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه های ناشي از كافي نبودن يا نامناسب بودن بسته بندي يا آماده سازي کالای مورد بيمه در تعهد بیمه باربری نیست البته به شرطی که بسته بندی یا آماده سازی قبل از شروع بیمه انجام شده یا به وسیله بیمه گذار یا کارکنان او انجام شده باشد و تحمل مقابله با حوادث معمول در سفر بیمه شده را نداشته باشد. این بند در صنعت بیمه به ضعف بسته بندی مشهور است. لازم به ذکر است چیدن کالا در داخل کانتینر نیز بخشی از فرایند بسته بندی محسوب شده و مشمول این موضوع میگردد این استثناء را میتوان به ماده 15 قانون بیمه نیز تعمیم داد که " بيمه‌گذار بايد براي جلوگيری از خسارات مراقبتي را که عادتاً هر کس از مال خود مي‌نمايد نسبت به موضوع بيمه نيز بنمايد " .

برای مثال چنانچه کالای شکستنی برای انجام سفر مورد نظر بسته بندی و یا جاسازی مناسب نشود بیمه گر با وجودیکه در قالب کلوز A میبایست خسارت های ناشی از شکست و لب پریدگی را پرداخت کند به شرط اینکه بسته بندی قبل از شروع بیمه و توسط بیمه گزار انجام شده باشد، هیچ خسارتی را بابت شکست در حین حمل پرداخت نخواهد کرد.

4- خسارت های ناشی از عیب ذاتی کالا

خسارتهایی که منشاء آن عيب ذاتي يا ماهيت کالای مورد بيمه باشد در تعهد بیمه باربری نیست چون خسارت عیب ذاتی ارتباطی به عمل حمل و نقل ندارد و در نتیجه یک حادثه و علت خارجی به کالا وارد نمی شود. برخی از کالا ها به طور طبیعی در معرض فساد قرار دارند به عنوان مثال میوه و یا غلات و حبوبات پس از مدتی گندیده و فاسد می شوند و یا پارچه های ابریشمی به طور طبیعی در معرض بیدزدگی قرار دارند . لذا همانطور که اشاره شد از آنجاییکه این نوع خسارت ها در نتیجه یک حادثه و علت خارجی به کالا وارد نمی شود و مربوط به ماهیت و ذات کالا میشود بر اساس بند 4/4 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا خارج از تعهد بیمه گر است .

5- خسارت های ناشی از تاخیر

تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه اي كه علت آن تاخير باشد، خارج از تعهد بیمه باربری است به عنوان مثال منقضی شدن تاریخ مصرف داروها و یا مواد غذایی حتی اگر اين تاخير ناشی از خطرات بيمه شده باشد (به جز هزينه هاي قابل پرداخت در بند 2 خطرات تحت پوشش کلوزهای بیمه حمل کالا که شامل خسارت همگانی و هزینه های نجات است ) .

نکته قابل توجه این استثنا تاکید بر عدم قابلیت پرداخت هزینه های ناشی از تاخیر است که صراحتاً در متن توضیحات بند 4/5 استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا آمده است و دیگر اینکه هیچ گونه تاخیر ناشی از خطر بیمه شده نیز قابل پذیرش نیست. بنابراین چنانچه کشتی حامل کالا در اثر تصادم تاخیر داشته باشد و این تاخیر باعث خراب شدن و یا از بین رفتن کالا شود، هیچ گونه خسارتی به علت تاخیر بوجود آمده قابل پرداخت نخواهد بود.

6- خسارت های ناشی از ورشکستگی مالکان کشتی

بر اساس بند 4/6 از استثنائات کلوزهای بیمه حمل کالا تلف شدن، آسيب يا هزينه ناشي از اعسار یا ورشكستگي مالکان، مدیران، اجاره کنندگان یا گردانندگان کشتی یا قصور در انجام تعهدات مالی از طرف یکی از آنها از تعهدات بیمه باربری خارج است به شرط این که بیمه گذار در هنگام بارگیری کالای مورد بیمه، از این امر مطلع بوده یا می بایست طبیعتاً در جریان معمول تجارت خود از این مسئله آگاه می گشت که این اعسار یا ناتوانی مالی می تواند مانع از ادامه عادی سفر گردد. این استثنا در کلوزها قرارداده شده است تا بیمه گذاران ترغیب شوند از حمل کالای خود به وسیله کشتی که مالکان یا اداره کنندگان آن در شرایط مالی بدی هستند اجتناب کنند. بنابراین چنانچه حمل کننده کالا قادر به تکمیل سفر نبوده و کالاها در بندری بین راه تخلیه شود، بیمه گر هیچ مسئولیتی ناشی از این تخلیه و بارگیری مجدد به کشتی دیگر نخواهد داشت. لازم به ذکر است چنانچه قرارداد بیمه به شخص دیگری منتقل شود و شخص جدید، کالا را با حسن نیت و تحت قرارداد الزام آور خریداری کرده و یا با خرید آن توافق کرده باشد چون در انتخاب کشتی نقشی نداشته است این استثناء اعمال نمی گردد .

7- خسارت های عمدی توسط هر شخص متخلف

آسيب عمدي يا تخريب عمدي كالاي مورد بيمه يا قسمتی از آن توام با سو نیت از طرف هرشخص متخلف در تعهد بیمه حمل کالا نیست. در این خصوص به عنوان نمونه در حمل های دریایی، می توان به باراتری و خسارت هاي ناشي از فعل يا تقصير اشخاص ثالث اشاره نمود .

لازم به ذکر است کلوز A بیمه های باربری این قبیل خسارت ها را پرداخت میکند و این استثناء صرفا در کلوزهای B و C اعمال میگردد .

تعریف باراتری : باراتری از کلمه ایتالیایی به معنی تقلب گرفته شده است و به هر نوع عمل و اقدام اشتباه عمدی و تقلب ,که از طرف ناخدای کشتی و یا کارکنان آن انجام شده باشد گفته میشود .

8- خسارت های ناشی از سلاح های هسته ای

تلف شدن، آسيب دیدن يا هزينه ای که مستقیم یا غیر مستقیم به علت یا ناشی از کاربرد هر نوع سلاح یا وسیله ای باشد که با انرژی اتمی یا شکست هسته ای و یا ترکیب هسته ای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو یا ماده رادیو اکتیو کار کند و اشعه یون ساز و آلودگی به مواد رادیو اکتیو ناشی از هرگونه سوخت یا فضولات هسته ای خارج از تعهدات بیمه باربری است . در عمل خسارت های ناشی از استفاده ازسلاح های هسته ای و مشابه آن از کلیه بیمه نامه ها استثناء می شود و کلوزهای انستیتو بیمه گران لندن از این قاعده مستثنی نیستند.

9- عدم قابلیت دریانوردی کشتی

خسارت های ناشی از عدم قابليت دريانوردي كشتي يا شناور یا نامناسب بودن کشتی یا شناور برای حمل ایمن کالای مورد بیمه از تعهدات بیمه باربری خارج است، مشروط بر اینکه هنگام بارگیری کالای مورد بیمه در وسیله حمل، بیمه گذار از فقدان قابلیت دریانوردی یا نامناسب بودن کشتی یا شناور آگاه باشد از تعهدات بیمه باربری خارج است .

10- نامناسب بودن کانتینر یا وسیله حمل

یکی دیگر از استثنائات بیمه باربری نامناسب بودن کانتینر یا وسیله حمل جهت حمل سالم مورد بیمه است مشروط بر اینکه بارگیری کالا درون یا بیرون این وسائط قبل از شروع این بیمه نامه انجام و یا توسط بیمه گذار یا کارکنان او انجام شده باشد و ایشان از نامناسب بودن وسائط مذکور در زمان بارگیری کالای مورد بیمه اطلاع داشته باشند.

لازم به ذکر است در مواردی که قرارداد بیمه به طرف دیگری (طرف مدعی خسارت) واگذار شده و ایشان موضوع بیمه را با حسن نیت و تحت قرارداد الزام آور خریداری کرده یا با خرید آن توافق نموده باشد این استثنا اعمال نمی گردد.

بیمه گران حق ادعای نقض تعهدات ضمنی راجع به قابلیت دریانوردی کشتی و مناسب بودن کشتی برای حمل مورد بیمه را از خود اسقاط می کنند

11- جنگ ، توقیف ، مصادره ، مین ، اژدر های دریایی

جنگ، جنگ داخلي، انقلاب، شورش، قيام و يا زد و خوردهاي داخلي ناشي از اين امور يا هر گونه عمل خصمانه توسط يا بر عليه يكي از دو قدرت متخاصم از دیگر استثنائات بیمه های باربری است

لازم به توضیح در صورت درخواست بیمه گزار و موافقت بیمه گر پوشش جنگ (صرفاً خطرات ناشی از جنگ اعلام نشده) طبق کلوزInstitute War Clauses می تواند در بیمه باربری تحت پوشش قرار گیرد.

علاوه بر جنگ توقيف، ضبط، مصادره، تصرف يا اثرات ناشي از اين امور (به استثنا دزدی دریایی) يا اثرات ناشي از اقدام به شروع آنها نیز و همچنین خسارت های ناشی از مين، اژدر و بمب هاي متروكه يا ساير سلاح هاي جنگي به جامانده و یا متروكه از دیگر استثنائات بیمه باربری است .

(لازم به توضیح است دزدی دریایی در کلوزهای B و C پوشش ندارد ولی در کلوز A دارای پوشش می باشد)

12- اعتصاب ،آشوب ، اغتشاش ، عمل تروریستی

خسارت هایی که ناشی از عمل اعتصاب كنندگان، جلوگيري از ورود كارگران يا عمل اشخاصي كه در درگيري هاي كارگري ، آشوب ها يا اغتشاشات داخلي شركت مي كنند از تعهدات بیمه باربری خارج است . در این شرط وجود رابطه علیت در مورد خسارت ایجاد شده ضروری است و چنانچه بتوان ثابت نمود که خسارت وارده دارای رابطه علیت با خطرات مستثنی شده نمی باشد در این صورت بند این استثنا اعمال نمی گردد.

همچنین اعتصاب، تعطيلی محل كار، درگيريهاي كارگري، آشوبها و يا اغتشاشات داخلي از دیگر استثنائات بیمه باربری است البته لازم به توضیح است که در صورت درخواست بیمه گزار و موافقت بیمه گر پوشش اعتصاب، بلوا و شورش داخلی طبق Strikes, Riot &Civil Commotions (SRCC) Clauses می تواند در بیمه نامه تحت پوشش قرار گیرد.

علاوه بر موارد فوق هرگونه عمل تروریستی یا اقدام هر شخصی که مستقیماً با هدف براندازی دولتی یا اعمال نفوذ از طریق توسل به زور یا خشونت بر علیه دولت یا از طرف یا در ارتباط با هر سازمانی که قانونی یا غیر قانونی تشکیل شده باشد جزو تعهدات بیمه باربری نخواهد بود .همچنین خسارت های ناشی از عمل هر تروریست یا هر شخص با انگیزه سیاسی غیر قابل پرداخت خواهد بود.

13-کسر از مبداء

بر اساس بند سه از ماده هجده شرایط عمومی بیمه حمل کالا (آیین نامه شماره 79) چنانچه پس از رسیدن کالا به مقصد مشخص شود که مقداری از کالای مورد بیمه بدلیل عدم ارسال از مبداء کسری دارد این کسری خارج از تعهد بیمه باربری است. 

14- عدم قبول بیمه گذار و یا ممانعت مقامات کشور وارد کننده برای ورود کالا

بر اساس بند دو از ماده هجده شرایط عمومی بیمه حمل کالا (آیین نامه شماره 79) خسارت های ناشی از عدم قبول بیمه گذار و یا ممانعت مقامات کشور وارد کننده از ورود کالا به داخل کشور خارج از تعهد بیمه باربری خواهد بود .