بیمه باربری یا بیمه حمل کالا
موضوع بیمه باربری :
بیمه باربری یا بیمه حمل کالا یکی از رشته های مهم در صنعت بیمه محسوب میشود . از زمانی که انسان مازاد تولیدات خود را به دیگران عرضه کرد تا بتواند مایحتاج و نیازهای خود را تامین کند تجارت شکل گرفت . و از همان روز تا کنون ریسک های ناشی از حمل و نقل کالاها بخشی جدایی ناپذیر از ماهیت تجارت بوده و هست .بیمه باربری با جبران خسارت های وارده به کالاها در طول مسیر حمل باعث ایجاد آرامش برای بازرگان ها و رونق تجارت میشود . بیمه باربری یا بیمه حمل کالا نوعی بیمه حمل و نقل کالا است که به موجب آن یک طرف "بیمه گر" تعهد می نماید در ازای دریافت وجوهی از طرف دیگر "بیمه گذار" ، درصورت وقوع یا بروز حادثه در جریان حمل کالا در حین عملیات حمل و نقل از نقطه ای به نقطه دیگر خسارات احتمالی و یا اتفاقی وارده به او را طبق شرایط و مندرجات بیمه جبران نموده و یا وجه معینی را بپردازد.
انواع بیمه های باربری ( بر اساس مبدا حمل ):
1- بیمه باربری وارداتی :
مبدا بیمه نامه وارداتی در خارج و مقصد آن داخل کشور می باشد .
2- بیمه باربری صادراتی :
مبدا بیمه نامه صادراتی داخل و مقصد آن در خارج از کشور می باشد .
3- بیمه باربری ترانزیت :
بیمه باربری ترانزیت عبوری که مبدا و مقصد آن در خارج از کشور میباشد و محموله صرفا در مسیر حمل از داخل کشور عبور میکند ، در صورت عدم عبور از داخل کشور بیمه ترانزیت غیر عبوری نام دارد .
4 - بیمه باربری داخلی :
مبدا و مقصد هر دو در داخل کشور هستند ، بیمه نامه تابع قوانین داخلی بوده و خسارت های ناشی از آتش سوزی و حوادث وسیله نقلیه حامل کالا پوشش داده میشود، همچنین در صورت موافقت بیمه گر با پرداخت حق بیمه اضافی خطراتی همچون سرقت کلی محموله با وسیله حمل ،خسارت های ناشی از تخلیه و بارگیری ، روغن زدگی ، ریزش ،شکست ،خسارت های وارده به کالا به دلیل مجاورت با کالاهای دیگر و سیل و یا سایر خطرات را میتوان به پوشش های بیمه نامه اضافه کرد .
انواع شرایط یا کلوز های بیمه باربری :
به دلیل وجود خطرهای متنوع در طول مسیر حمل و مشخص شدن تعهدات شرکت بیمه مجموعه شرایط یا کلوزهایی در سطح بین الملل به شرح زیر طراحی شده که مورد قبول همه شرکت های بیمه در سراسر جهان است . افراد با توجه به نوع کالا و خطراتی که ممکن است کالای آنها را در مسیر حمل تهدید کند میتوانند هر یک از چهار حالت یا کلوز زیر را انتخاب کنند . همچنین بیمه گذاران محترم با توجه به نوع کالا و خطراتی که کالا را در طول مسیر حمل تهدید میکند میتوانند خطرات خاص و مورد نظر خود را علاوه بر کلوزهای استاندارد B و C از بیمه گر درخواست نمایند .به عنوان مثال درخواست پوشش عدم تحویل (non delivery) علاوه بر کلوز استاندارد C .
1- کلوز A بیمه باربری:
کامل ترین نوع بیمه باربری است. این کلوز کلیه خطراتی که ممکن است به کالا آسیب وارد کند را با در نظر گرفتن استثنائات بیمه میکند . حق بیمه این کلوز بالاترین حق بیمه در بین سایر کلوزهای بیمه باربری است .
2- کلوز B بیمه باربری :
یک بیمه باربری با پوشش های نسبتا خوب طبق جدول زیر که مجموعه خطراتی کمتر از کلوز A و بیشتر از کلوز C را پوشش میدهد .
3- کلوز C بیمه باربری:
یک بیمه باربری با کمترین پوشش ها طبق جدول زیر
4- Total Loss ( خسارت کلی ) :
ضعیف ترین و ارزانترین نوع بیمه باربری است که تقریبا منسوخ شده، در این نوع بیمه باربری از بین رفتن و تلف کلی محموله مورد بیمه در یک مرحله که در اثر غرق شناور ،سقوط هواپیما و یا آتش سوزی بوجود آید تحت پوشش بیمه قرار میگیرد و مدت اعتبار این نوع بیمه باربری پس از بارگیری در مرز ، فرودگاه یا بندر کشور مبدا شروع و به محض رسیدن مورد بیمه به گمرک مرز، فرودگاه یا بندر کشور مقصد خاتمه می یابد . بدیهی است به دلیل تعهدات پایین شرکت بیمه این نوع بیمه نامه حق بیمه پایین تری نسبت به سایر بیمه های باربری دارد لیکن از آنجاییکه برخی از مبادی ورودی و خروجی کشور از پذیرش این نوع بیمه نامه اجتناب میکنند بیمه گذاران میبایست با آگاهی کامل از نظر تعهدات و مسایل اداری اقدام به خرید کنند .
کلوزهای خاص یا سفارشی :
با توجه به نوع کالا بیمه گران می توانند با ایجاد تغییراتی در چهارچوب کلی کلوزهای استاندارد فوق کلوزهای خاص دیگری را برای کالاهای خاص تهیه و سفارشی سازی کنند ، در همین راستا تعدادی کلوز خاص توسط انیستیو بیمه گران لندن به شرح زیر تدوین شده است .
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل انواع روغن ، بذر و مواد روغنی _ Institute oils, seeds and fats clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل کالاهای تجاری _ Institute commodity trades clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل کائوچو و لاستیک _ Institute natural rubber clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل مواد غذایی منجمد شده _ Institute Frozen food clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل گوشت منجمد _ Institute frozen meet clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل نفت فله _ Institute bulk oil clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل چوب و الوار _ Institute timber clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل ذغال _ Institute coal clauses
کلوز بیمه مخصوص حمل ونقل کنف و چتائی _ Institute Jute clauses
مقایسه شرایط کلوزهای A،B،C بیمه باربری
ردیف | خطرات بیمه شده در بیمه باربری | کلوز A | کلوز B | کلوز C |
1 | آتش سوزی يا انفجار Fire or explosion | |||
2 | به گل نشستن و زمين گير شدن ,برخورد با کف دريا , غرق شدن يا واژگون شدن کشتی يا شناور | |||
3 | تصادم يا برخورد کشتی ,شناور يا هر وسيله حمل ديگر با هرجسم خارجی به غير از آب | |||
4 | واژگون شدن کشتی یا از راه یا از خط خارج شدن وسیله حمل زمینی | |||
5 | تخليه کالا در بندر اضطراری یا بندر پناه Discharge of cargo at a port of distress | |||
6 | تفدیه (فدا کردن ) کالا در جريان زیان همگانی General Average Sacrifice | |||
7 | تلف يا آسيب وارد به کالای مورد بيمه بعلت به دريا انداختن کالا جهت سبک سازی کشتی Jettison | |||
8 | مسئوليت مشترک در تصادم Both-to-blame collision | |||
9 | هزينه حمل تا مقصد نهايی | |||
10 | زلزله ، فوران آتشفشان و صاعقه Earthquake volcanic Eruption or lightning | |||
11 | شسته شدن کالا از روی عرشه Washings over board | |||
12 | ورود آب دريا ,درياچه يا رودخانه به کشتی ,شناور ,محفظه کالا ,کانتينر ,ليفت وان,يامحل انبار | |||
13 | تلف شدن کلی هر بسته در کشتی و يا تلف کلی هر بسته بعلت افتادن بهنگام بارگيری و يا تخليه کشتی | |||
14 | سرقت Theft | |||
15 | عدم تحویل Non delivery | |||
16 | شکست Breakage | |||
17 | خسارات ناشی از چنگک | |||
18 | روغن زدگی ، به گل آلوده شدن ، به رنگ و اسید آلوده شدن | |||
19 | خسارت ناشی از کالای مجاور ( بو گرفتن ، برخورد، آلودگی ) | |||
20 | ریزش | |||
21 | طوفان Heavy weather | |||
22 | راهزنی یا دزدی دریائی piracy at sea | |||
23 | خسارت های ناشی از فعل يا تقصير اشخاص ثالث | |||
24 | خسارت های ناشی از باران و آفتاب | |||
25 | دم کردن مواد در مخازن کشتی ship sweat | |||
26 | خسارت های ناشی از عمل کارکنان کشتی (باراتری) | |||
27 | ساييدگی و زنگ زدگی | |||
28 | نشت Leakage | |||
29 | لب پریدگی ، کج شدن ، خراشیدگی و ضربه زدگی ، لک برداشتن | |||
30 | کرم زدگی ، موش خوردگی، حشره زدگی | |||
31 | دله دزدی pilferage | |||
32 | کسری shortage | |||
33 | جنگ | |||
34 | شورش ، اغتشاش ، آشوب (SRCC) |
= پوشش دارد = پوشش ندارد
توضیح اینکه بند های 33 (جنگ) و 34 (شورش) پوشش های مستقلی هستند که جدا از کلوزهای بیمه باربری به طور جداگانه و با نرخ و شرایط خاص بین بیمه گر و بیمه گذار مورد توافق قرار میگیرند.
استثنائات بیمه باربری :
بیمه باربری همچون سایر قراردادهای بیمه علاوه بر تعهدات دارای استثنائاتی نیز هست که به طور مشخص در بیمه باربری قید شده تا محدوده و مرزهای تعهدات بیمه نامه تعیین گردد . جهت مطالعه استثنائات بیمه باربری کلیک کنید .
شرایط عمومی بیمه باربری (دانلـــــود)
جدول اینکوترمز 2020 ( دانلــــود )