بیمه آتش سوزی با ارزش جایگزینی (replacment)
هدف بیمه آتش سوزی جبران خسارت های وارده به بیمه گذار به گونه ای است که پس از پرداخت خسارت زیاندیده از نظر مالی در وضعیتی مشابه شرایط قبل از حادثه قرار گیرد به عبارت دیگر از حادثه پیش آمده منتفع یا متضرر نگردد . در حال حاضر شرکت های بیمه بر همین اساس خسارت های وارده را بررسی ، محاسبه و پرداخت میکنند لیکن ممکن است در فرایند محاسبه و ارزیابی خسارت هزینه های آشکار و پنهانی شناسایی نگردد ویا بدلیل تورم ارزش دارایی ها نسبت به زمان صدور بیمه نامه افزایش داشته باشد به همین دلیل در بیمه آتش سوزی برای ساختمان و تاسیسات و ماشین آلات واحد های صنعتی شرایط جایگزینی پیش بینی شده است . طبق این شرایط اساس جبران خسارت بر مبنای هزینه تعویض و یا تعمیر به حالت اول و هزینه جایگزینی و بازسازی در محل کارخانه فعلی خواهد بود. به طوری که موارد جایگزین شده از همان نوع بوده و جنس مرغوب‌تر یا جامع‌تر از آنچه که بیمه شده، نباشد منوط به اینکه دارایی ها به ارزش واقعی بیمه شده باشد و ضمنا جبران خسارت، تابع شرایط و مقررات ویژه به شرح زیرخواهد بود .
1- امور مربوط به تعویض یا بازسازی باید در اسرع وقت آغاز و حداکثر ظرف 12 ماه بعد از وقوع خسارت یا در ظرف مدتی که شرکت بیمه کتبا موافقت خود را در مورد آن اعلام نموده انجام شود در غیر این صورت پرداخت خسارت مطابق با مقررات بیمه نامه و بدون توجه به شرایط ویژه صورت خواهد گرفت.
2- پرداخت مابه التفاوت خسارت بر مبنای ارزش جایگزینی با مبلغی که در صورت عدم الصاق این شرایط قابل پرداخت می‌باشد منوط است به انجام بیش از نصف عملیات بازسازی و جایگزینی موارد آسیب دیده.
3- شرایط جایگزینی صرفا شامل ساختمان و ماشین‌آلات و تاسیسات می‌باشد
4- در موارد زیر پوشش جایگزینی تحت این شرایط خود به خود باطل و از درجه اعتبار ساقط می‌گردد :
الف : در صورتی که مبلغ بیمه شده در زمان قبل از حادثه کمتر از ارزش واقعی جایگزینی آن باشد در این صورت جبران خسارات بر اساس شرایط مندرج در بیمه‌نامه منجمله ماده 24 می‌باشد. چنانچه موارد بیمه تحت پوشش شرایط جایگزینی از چند قلم تشکیل شده باشد هر کدام از اقلام به تنهایی مشمول این قاعده خواهد بود.
ب: بیمه‌گذار از اعلام قصد خود مبنی بر انجام تعویض یا نوسازی در ظرف 3 ماه از تاریخ وقوع خسارت یا در ظرف مدت دیگری که بیمه‌گر نسبت به آن کتبا موافقت نموده باشد خودداری نماید
ج: بیمه‌گذار قادر و یا مایل به انجام تعویض و یا بازساری موارد خسارت دیده در محل موضوع بیمه یا در محل دیگری که بیمه‌گر موافقت کرده نباشد.
د: در صورتی که تاریخ وقوع خسارت و آسیب‌دیدگی هر یک از اموال بیمه‌شده تحت این بیمه‌نامه، اموال مذکور توسط بیمه‌گذار یا از طرف وی به موجب بیمه‌نامه دیگری، با شرایط جایگزینی مغایر این شرایط، تحت پوشش قرار گرفته باشد تعهد بیمه‌گر به موجب بیمه‌نامه حاضر از آنچه در صورت عدم الصاق این شرایط به بیمه‌گذار تعلق می‌گرفت بیشتر نخواهد بود.